गरिवका सन्तान बिदेशमा हाड घोट्ने,वैदेशिक रोजगार बोर्डका हाकिमहरु तिनको पैसामा घुम्ने
मुलुकको अर्थतन्त्र डेढ दशकदेखि विदेशमा जोखिम मोलेर काम गर्दै आएका सर्वसाधारण नेपालीले पठाएको रेमिट्यान्समा टिकेको छ । औद्योगिक र कृषि उत्पादन ठप्प हुँदै गएको छ । आयात दिन दुईगुणा रात चौगुणा बढेको छ तर निर्यात न्यून छ ।
विदेश विशेषगरी मध्यपूर्व,मलेसिया र कोरियामा काम गर्न गएका नेपाली कामदार र उनका परिवारलाई पर्नसक्ने समस्या समाधानको निम्ति सरकारले वैदेशिक रोजगार बोर्डको स्थापना गरेको छ । बोर्डमा जम्मा भएको कोष त्यस्ता श्रमिकको कल्याणमा खर्च गर्न उक्त संस्थाको स्थापना भएको हो ।
तर, अहिले ‘अगुवा नै बाटो...’ भनेझैँ बोर्डका हाकिमहरु निमुखा कामदारलाई खर्चिनुपर्ने कोषको रकम दुरुपयोग गर्दै विदेश भ्रमणमा निस्कन लागेका छन् । कार्यकारी निर्देशक द्वारिका उप्रेती, महानिर्देशक मदन दाहाल र सूचना अधिकृत राजन पौडेल भोलि पर्सि नै विदेश भ्रमणमा जाँदैछन् । उनीहरु मध्यपूर्वको ओमान जान लागेको बुझिएको छ ।
"अलपत्र शव नेपाल ल्याउने उद्देश्यले खडा गरिएको कोषको रकम मस्तीमा विदेश भ्रमणमा प्रयोग गर्दा बोर्डमा,‘...लाईभन्दा देख्नेलाई लाज’ भएको छ ।"
ती सबै गैरआवासीय नेपालीहरुको संस्था एनआरएनएको कार्यक्रमका नाममा जान लागेको बोर्ड स्रोतले बतायो । श्रमिकको कल्याणमा खर्च गर्नुपर्ने पैसा निजी घुमघाममा प्रयोग गरिएको उल्लेख गर्दै स्रोत भन्छ, ‘श्रममन्त्रीले आफूसहित झण्डै एक दर्जनलाई विदेश भ्रमणमा पठाउने निर्णय गरेका छन् । त्यसमा पिएदेखि अर्का सहसचिव रामचन्द्र ढकाललाई समेत समेटिएको छ ।’
बोर्डका चार जनाको खर्च कल्याणकारी कोषको रकमबाट व्यहोरिने निर्णय गरिएको छ । मन्त्रीलगायत अन्यको भने एनआरएनले व्यहोर्ने कुरा छ । बोर्डका एक जना उपसचिव भन्छन्, ‘पहिले विदेश भ्रमणमा कल्याणकारी कोषको पैसा खर्च गर्ने प्रवृत्ति रोकिएको थियो । नयाँ मन्त्री आएपछि भटाभट विदेश भ्रमण हुन थालेको छ ।’
यसबारे केही वर्षअघि अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगमा उजुर परेको थियो । श्रमिकको हितमा प्रयोग गर्नुपर्ने कोषको रकम विदेश भ्रमणमा खर्च गर्न नहुने भन्दै उजुर हालेपछि रोकिएको गलत प्रवृत्ति अहिले खुलमखुल्ला हुन थालेको देखिन्छ ।
कोषको वैदेशिक रोजगार कल्याणकारी सूचना व्यवस्थापन प्रणाली कार्यविधि २०७८ मा बोर्डले प्रदान गर्ने सेवावारे उल्लेख छ । शैक्षिक छात्रवृत्ति,श्रमिकको परिवारले पाउने स्वास्थ्य उपचार खर्च,अलपत्र शव नेपाल ल्याउन र अलपत्र परेका श्रमिकलाई स्वदेश ल्याउने सेवा मुख्य छन् । अलपत्र शव नेपाल ल्याउने उद्देश्यले खडा गरिएको कोषको रकम मस्तीमा विदेश भ्रमणमा प्रयोग गर्दा बोर्डमा,‘...लाईभन्दा देख्नेलाई लाज’ भएको चर्चा गर्न थालिएको छ ।
टिप्पणीहरू