राष्ट्र बैंकमा ज्वाइँको बढुवा, कामु गभर्नरको पहिलो एजेण्डा

राष्ट्र बैंककी कायम मुकायम गभर्नर निलम तिम्सिनाको अध्यक्षतामा बस्ने सञ्चालक समितिको पहिलो बैठकले निर्देशकहरुलाई कार्यकारी निर्देशकमा बढुवाको निम्ति तयारी थालिएको छ । प्रधानमन्त्रीका आर्थिक सल्लाहकार तथा विगतमा अर्थमन्त्री, गभर्नर, योजना आयोग उपाध्यक्ष र अमेरिकाका लागि राजदूत युवराज खतिवडाका छोरीज्वाइँ रामशरण खरेलको बढुवा त्यसमा पनि पहिलो नम्बरमा गर्नसक्ने आशंका व्याप्त छ ।

तीन जना कार्यकारी निर्देशकहरुले अवकाश पाएकाले रिक्त स्थानमा तीन जना निर्देशक बढुवाको मुखमा छन् । वरिष्ठताको आधारमा अहिले चेतप्रसाद उप्रेती, रोशन सिग्देल र खरेल क्रमशः पहिलो, दोस्रो र तेस्रो नम्बरमा छन् । कार्यकारी निर्देशकहरु सुमन अधिकारी, मुकुन्दकुमार क्षेत्री र पिताम्बर भण्डारीले अवकाश पाएपछि ती पद रिक्त भएको हो ।

डेपुटी बमबहादुर मिश्रको अध्यक्षतामा बस्ने पदपूर्ति समितिको बैठकले रिक्त तीन पदका लागि कम्तीमा तीन जनादेखि बढीमा नौ जना निर्देशकको नाम कार्यकारीमा बढुवाका लागि सिफारिस गर्नुपर्छ । बैंकमा गत वर्ष ‘नगरकोट काण्ड’ले चर्चित घटनापछि कामु गभर्नरको जिम्मेवारीमा रहेकी डेपुटी तिम्सिना र मिश्रबीच लगभग बोलचालको अवस्था नभएकाले प्रशासनिक काम गर्न निकै गाह्रो भएको केही कार्यकारी र निर्देशकहरुको गुनासो छ ।

स्रोतका अनुसार सम्भवतः भोलि बेलुकी वा पर्सि बिहान बस्ने पदपूर्ति समितिको बैठकले बढुवामा निर्देशकहरुको नाम सिफारिस गर्दै छ । पदपूर्तिले सिफारिस गरेको नाम बैंकको सूचना पाटी र होमपेजमा प्रकाशित गरेपछि सञ्चालक समिति बैठकले बढुवा गर्नुपर्ने कर्मचारी सेवा निमयावलीको प्रावधान छ । 

स्रोत भन्छ, ‘पदपूर्तिको बैठकले नाम सिफारिस गरेपछि कामु गभर्नरले बोर्ड बैठक बोलाउँछिन् । सम्भवतः शुक्रबार साँझ वा आइतबार डाकिने बैठकले तीन जना निर्देशकलाई कार्यकारी निर्देशकमा बढुवा गर्छ । अहिलेसम्म वरिष्ठताको आधारमा हुँदै आएको बढुवाको प्रचलनलाई यस पटक ३ नम्बरका ज्वाइँ खरेलको हकमा निरन्तरतामा क्रम भंगता गरिने आशंका छ ।’

अर्कोतर्फ कर्मचारीहरुको सरुवा, बढुवाको तयारी गर्ने मानव संशाधन विभागका विभागीय प्रमुख तुलसी घिमिरे भने टर्कि घुमघाममा छन् । उनी बैशाख २ गते कार्यालयमा हाजिर हुँदैछन् । आगामी जेठ १७ गतेदेखि ५८ वर्षको उमेर हदका कारण अनिवार्य अवकाशमा जान लागेका उनको यो अन्तिम विदेश काज भएको बताइन्छ । 

नयाँ वर्षको वैशाख २ गते र १४ गते बैंकको वार्षिकोत्सवमा कार्यालय हाजिर हुने त्यसअघि पछि उनले १० दिनको अनिवार्य बिदा, केही दिनको भैपरीे आउने बिदा स्वीकृत गराइसकेका छन् । यसअघि कर्मचारी नियमावली संशोधन गरेर अवकाश उमेर ६० वर्ष पुर्याउने खेलमा जोडतोडले लागेका उनी अन्ततः ५८ वर्षमै घर जान बाध्य भएका हुन् । गभर्नर खतिवडाको पालादेखि ३० वर्षे सेवा अवधि हटाउने र उमेर हदको ५८ लाई ६० वर्षमा धकेल्न उनी र ज्वाइँ खरेलले गरेको प्रयास लगभग असफल भएको छ । पछिल्लो समय बैंकमा त्यस्तो मान्यता राख्ने कर्मचारीको संख्या ५ प्रतिशतभन्दा कम भएकाले व्यवस्थापनले चाहेर पनि अब ३० वर्षे सेवा अवधिको प्रावधान हटाउन नसक्ने परिस्थिति बन्दै गएको हो ।

गत कात्तिकमा धुम्बाराहीस्थित घरमा लक्ष्मीपूजा गरेर भाइटीका मनाउन सपरिवार झापा जाँदै गरेका घिमिरेको गाडी उदयपुरमा दुर्घटनाग्रस्त हुँदा एक जनाको ज्यान गएको थियो । मोटरसाइकलमा सवार अर्का एक जनाको लामो समयसम्म उपचार गरिएको छ । अवकाशपछि घर लैजान पाइने नियमानुसार बैंकको ५० लाख मूल्यको उक्त गाडी मर्मतमा १७ लाख रुपैयाँ अतिरिक्त खर्च भएको सम्पत्ति व्यवस्थापन विभागका हाकिमले बताए । घिमिरेको नाममा बैंकले दिएको उक्त गाडी चाहेर पनि अर्कोसँग साट्न नसकिने अवस्था छ । त्यसैले जेठ १७ पछि बैंकले उनको नाममा सोही गाडी नामसारी गरिदिने सम्पत्ति व्यवस्थापनको तयारी छ ।