अमेरिकामा डलर चोर्ने, काठमाडौंमा मुद्दा पर्ने

काठमाडौं डिल्लीबजारका हुनेखाने परिवारको एउटा ठिटो अमेरिकालाई चक्मा दिने काममा संलग्न भएको पाइएको छ ।

उच्च अध्ययनको लागि डेढ दशकअघि उता गएको त्यही केटो सन् २००९ ताका टेक्सास राज्यको उत्तरी एल पासोस्थित एउटा स्टोरमा काम गर्न थाल्यो । उसले काम गर्ने लक्की स्टोर स्थानीय चिठ्ठा (लोटरी) को एजेण्टसमेत थियो । स्थानीय ग्राहकले आफूलाई चिठ्ठा परे/नपरेको सोधनीलगायतका काम त्यहीँबाट फत्ते गर्थे । त्यही क्रममा एक दिन विलिस विलिस आफ्नो चिठ्ठा परे वा नपरेको भन्दै नम्बर चेक गर्न स्टोर पुगे ।

सन् २००९ को मे ३१ का दिन स्टोरको काउण्टरमा बसेका थिए पंकज जोशी । विलिसको चिठ्ठा चेक गरेर उनले २ डलर हातमा थमाइदिए । ६९ वर्षे विलिस सधँैझैँ त्यो दिन पनि चिठ्ठा नपरेको भनी सुस्केरा हाल्दै घर फर्के ।

तर, जोशी भने विलिसको चिठ्ठाको अर्धकट्टी बोकेर टेक्सास लोटरी कम्पनी गए । तत्काल १० लाख डलरको चिठ्ठा रकममा कर कट्टा गरी ७ लाख ५० हजार बोकेर घर फर्के । त्यसमध्ये आधा रकम आफ्नो बैंक खातामा जम्मा गरे । केही डलर नेपालमा बैंक अफ काठमाडौंमार्फत पठाए । केही नगद उतै अमेरिकामा रहेका नातेदारलाई सापटी दिए । त्यसमध्येको केही रकम नक्सालस्थित आईसीएफसी फाइनान्समा समेत राख्न लगाए, जहाँ जोशीकी आफ्नै दिदी काम गर्छिन् ।

पूर्वप्रहरी प्रमुख श्यामभक्त थापाको नातेदारसमेत रहेका भनिएका जोशीले अमेरिकी प्रहरी र प्रशासनले आफ्नो बदमासीबारे सोधखोज गरेको सुइँको पाउनेबित्तिकै सबै प्रमाण नष्ट गरेर रातारात टेक्सास छाडेका थिए । अमेरिकी संघीय प्रहरीको अनुसन्धानले जोशी भोलिपल्टै डल्लासबाट बैंककको लागि उडेको र त्यसपछि कहाँ पुगे भन्ने अनभिज्ञता देखाएको छ ।

यता, नेपाल प्रहरीको अनुसन्धानले उनी दोहा हुँदै काठमाडौं आएपछि एक दशकदेखि डिल्लीबजारस्थित घरमै लुकेर बसिरहेको आशंका गरेको छ ।

जोशीविरुद्ध एफबीआईले इन्टरपोलमार्फत त्यतिबेलै रेड कर्नर नोटिस जारी गरेको थियो । नेपाली र अमेरिकी सुरक्षा निकायबीच भएका धेरैवटा पत्राचारमा जोशीको कर्तुतको व्याख्या गर्दै कारबाहीको ग्यारेण्टी खोजिएको व्यहोरा उल्लेख छ । त्यही क्रममा शुक्रबार उनै जोशीको बैंक अफ काठमाडौंमार्फत नेपाल भित्र्याईएको २ करोड रुपैयाँभन्दा बढी रकम र आईसीएफसी फाइनान्समा रहेको झण्डै ८० हजार रुपैयाँको स्रोत नखुलेको भन्दै सम्पत्ति शुद्धिकरण अनुसन्धान विभागले उनीविरुद्ध विशेष अदालतमा मुद्दा दायर गरेको हो ।

तर, आरोपितलाई नेपाल प्रहरीले पक्रेको वा उनको अवस्थाबारे औपचारिक जानकारी गराएको छैन । उनी कहाँ छन् भन्ने कुरासमेत शुक्रबारको आरोपपत्रमा खुलाइएको छैन ।

घटनाक्रमअनुसार १० लाख डलरको चिठ्ठा परेका विलिसले लोटरी कम्पनीको एजेण्ट लक्की स्टोरका क्लर्क जोशीलाई आफ्नो चिठ्ठाबारे बुझ्न सहयोग मागेका थिए । तर, जोशीले विलिसलाई छक्याउँदै चिठ्ठा परेको कुरो बताएनन् बरु उल्टै त्योबापतको रकम चिठ्ठा कम्पनीबाट लिएर आफ्नो बैंक खातामा जम्मा गरिदिए । लगत्तै सबै रकम व्यवस्थापन गरेर केही दिनमा आफ्ना सहकर्मीसँग काठमाडौंस्थित बहिनीले खोल्न लागेको परफ्युम पसल उद्घाटनको लागि नेपाल जान लागेको बताए । त्यहीबीचमा चिठ्ठाका वास्तविक मालिक विलिसले वास्तविकता खोल्दै आफू ठगिएको प्रमाण पेश गरेपछि कर्तुत सार्वजनिक भएको हो ।

तर, रातारात भागेका उनलाई अमेरिका फर्काउन इन्टरपोलमार्फत विश्वका १ सय ९० वटा देशमा एकैचोटी रेड कर्नर नोटिस जारी गरियो । उनलाई फर्काएर कारबाही गर्न चाहेको अमेरिकाले अहिलेसम्म जोशीको अत्तोपत्तो पाएको छैन । यता, नेपालले पनि धेरै कुरो बाहिर ल्याएको छैन । तर, सम्पत्ति शुद्धिकरणले भने यसबीच नेपाल आएको रकमलाई आधार मानेर विशेष अदालतमा मुद्दा दायर गरेको छ ।

आरोपितको अवस्थाबारे स्वयं अनुसन्धान निकाय मौन छ । उता, अमेरिकामा भने त्यस्तो अपराधमा २० वर्षसम्म काराबासको सजायँ हुने व्यवस्था छ । चिठ्ठाका मालिक विलिसले जोशीको अमेरिकास्थित खातामा रहेको र नातेदारलाई दिएको रकमबाट चार लाख डलर फिर्ता पाए पनि बाँकी अहिलेसम्म पाएका छैनन् ।

विलिसले क्षतिपूर्तिको माग गर्दै लोटरी कम्पनी, जोशी र लक्की फुड स्टोरविरुद्ध मुद्दा हालेपछि सबै कुरा बाहिर आएको हो ।

– द्रव्य शाह