पोखरामा विमान खस्नुको कारण ‘फ्युल सप्लाई’ ठप्प

इञ्जिनमा फ्युल सप्लाई हुन नसकेपछि पोखराको सेती नदी खोंचमा यती एअरलाइन्सको एटीआर ७२ विमान दुर्घटना भएको प्रारम्भिक निश्कर्ष निकालिएको छ । माघ १ गते बिहान दुर्घटनाग्रस्त उक्त विमानको अनुसन्धानको प्रारम्भिक निष्कर्ष निकाल्ने क्रममा उडानमा छँदा इञ्जिनमा इन्धन नपुगेको प्राविधिक रिपोर्ट आएको बताइन्छ ।

यात्रु ६८ जना र चालक दलका चार सदस्यसहित ७२ जना बोकेर काठमाडौंबाट पोखरा उडेको यतीको जहाज नयाँ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा अवतरण गर्नुभन्दा एक मीनेटअघि सेतीको खोंचमा दुर्घटनामा परेको हो । दुर्घटनामा विमानमा सवार सबैको निधन भएको थियो ।

दुर्घटनाग्रस्त विमानको ब्ल्याकबक्स सिंगापुरमा परीक्षण गराएपछि टोली काठमाडौं फर्केको छ । ब्ल्याकबक्स र ककपिट भ्वाइस डाटा रेकर्डर बोकेर सिंगापुर गएको संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालय र छानबिन आयोगका प्रतिनिधिहरु अस्ति फर्केका हुन् ।

सिंगापुरमा गरिएको डाटा एनालिसिस उल्लेख गर्दै स्रोतले भन्यो, ‘उडिरहेको विमानको पंखा एकाएक सोझो भएको पाइयो । विमानको पंखा ९० डिग्रीमा बसेको देखिएको छ । विमान उडेको समयमा ती पंखाको अवस्थिति छड्के हुनुपर्छ । सीधा हुनु भनेको  इञ्जिनबाट फ्युल सप्लाई नभएको अवस्था हो । फ्युल सप्लाइ नभएपछि आकाशमा उडिरहेको विमानको गति एकाएक कम हुन्छ ।

तोकिएको गतिमा आकाशमा विमान नउडेपछि भुईंमा खस्नुको विकल्प हुँदैन । पोखरामा भएको विमान दुर्घटनाको प्रारम्भिक प्राविधिक अनुसन्धान र डाटाले पनि सोही देखिएको स्रोतको भनाइ छ । स्रोतले उल्लेख गरेको छ, ‘सबै विवरण आइसकेको छैन, थप अध्ययन र अनुसन्धान भइरहेको छ ।’

ककपिट भ्वाइस रेकर्डरमा पाइलट कमल केसी र को–पाइलट अञ्जु खतिवडाबीच निरन्तर संवाद भएकोसमेत सुनिएको छ । प्रशिक्षक पाइलट केसीले खतिवडालाई उडानबारे विभिन्न विषयमा जानकारी गराइरहेको भ्वाइस रेकर्डरमा सुनिएको बताइएको छ । 

‘प्रशिक्षक पाइलट र को–पाइलटबीच कम्युनिकेशन भइरहेको सुनिन्छ । प्रशिक्षकले हावाको चाप, मौसम र डाँडाकाँडाबारे जानकारी गराइरहेका छन् । फेवाताल नजिक पुगेको भन्दै उनीहरुले कुरा पनि गरेका छन् । त्यसपछि उक्त अवस्था अकस्मात भएको देखिन्छ’, स्रोतले भन्यो । 

टोलीले सिंगापुरबाट ल्याएको विमान दुर्घटनाको प्राविधिक विवरणले इञ्जिनमा फ्युल सप्लाई नहुँदा र त्यसपछि पंखा तोकिएको अवस्थामा नरहँदा उक्त दुःखद् दुर्घटना भएको प्रारम्भिक निश्कर्ष निकालिएको हो । विमान दुर्घटना छानबिन गर्न गठित आयोगले थप जानकारी दिएको छैन । दुर्घटना प्राविधिक हो या मानवीय भन्नेबारे पनि यकिन भएको देखिँदैन ।

हालै उद्घाटन गरिएको नयाँ विमानस्थलमा धावनमार्गको पूर्व र पश्चिम दुवैतर्फबाट विमान उडान र अवतरण गर्न सकिने सुविधा छ । तर, अघिल्लो उडानमा विमानलाई पूर्वबाटै अवतरण गराएको चालक दलले प्रयोगको रुपमा पश्चिमको रुटबाट पनि प्रयास गरेको देखिन आएको हो । त्यसरी आकस्मिक रुपमा परिवर्तन गरिएको अवतरणको योजनामा विमानको उडान गति र उचाइले मेल नखाएपछि भयंकर दुर्घटना हुन पुगेको एकथरी विज्ञहरुको अनुमान छ ।