तीन नेता त्यसपछि मिल्न तयार

‘प्रतिपक्षका नेता बिरामी हुनुभयो, सिरकै ओढेर सुत्नुभएको होला, भेट्न जानुपर्‍यो भनेको, सञ्चो हुनुभयो कि के हो ?’ प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले आफ्नो स्वास्थ्य अवस्थाबारे ठट्टा गर्दै सोधेको प्रश्नमा प्रचण्डको जवाफ आयो, ‘ठूलो बिरामी नै त होइन, हल्काफुल्का हो । अनि गंगाबाट खबर गै’राखेको थियो त तपाईंलाई !’

शान्ति प्रक्रियासँग सम्बन्धित संक्रमणकालीन न्याय (टिआरसी)बारे निर्णय लिनुअघि सोमबार दिउँसो सिंहदरबारमा बसेको प्रमुख तीन दलका शीर्ष नेताको बैठकमा प्रधानमन्त्री र प्रमुख प्रतिपक्षी दलका नेताबीच शुरुमा सामान्य घोचपेच चल्यो । अपराह्न चार बजे बस्ने भनिएको बैठक राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेललाई भेट्न शीतल निवास पुग्नुभएका प्रचण्डले ढिला गरेपछि साढे चार बजेबाट शुरु भएको थियो । सामान्य शिष्टाचार र सञ्चो–बिसञ्चोको औपचारिकतापछि केहीबेर समसामयिक विषयमा अनौपचारिक कुराकानी भयो । 

अन्य दिनभन्दा हर्षित मुद्रामा देखिनुभएका प्रधानमन्त्रीको मुड प्रचण्डलाई रिझाउने र शेरबहादुर देउवाको विश्वास जित्नेतर्फ अलि बढी केन्द्रित देखिन्थ्यो । केही दिनअघि मिडियामा आएको एउटा समाचारबारे टिप्पणी गर्दै उहाँले तीन दलको सम्बन्धमा दरार पैदा गर्न खोजिएको आशंका गर्नुभयो । सत्ता गठबन्धनको भविष्यमाथि आशंका गर्दै केही सञ्चार माध्यममा समाचार सम्प्रेषित भएका थिए । पुरानो सन्दर्भ र फोटो जोडेर समाचार लेखिएको भन्दै प्रधानमन्त्रीको गुनासो रह्यो, ‘कहिले–कहिले बोलेको कुरा अहिले नै हो कि जस्तो गरेर मिडियाले ल्याइदिन्छ !’

केहीबेरको यस्तै भलाकुसारीपछि मूल विषयमा प्रवेश गर्दै ओलीले टिआरसीमा सिफारिस समिति बनाउन प्रस्ताव गर्नुभयो । शान्ति प्रक्रियालाई निचोडमा पु¥याउन ढिला भैसकेकाले थप विलम्ब गर्न नहुनेमा जोड दिँदै उहाँले प्रतिपक्षको समर्थन खोजेपछि प्रचण्डले भन्नुभयो– शान्ति प्रक्रियामा सत्ता र प्रतिपक्ष भन्नु हुँदैन, अहिले प्रतिगामीहरू जुर्मुराएका बेला तीन दल एक ठाउँमा उभिनसके एउटा राम्रो सन्देश जान्छ, त्यसकारण अगाडि बढाऊँ ।’ 

प्रचण्डको भनाइमा तत्कालै समर्थन जनाउँदै प्रधानमन्त्रीले पनि व्यवस्थाविरोधी गतिविधि बढिरहेका बेला तीन दल एकै ठाउँमा छन् भन्ने सन्देश दिन सक्नुपर्ने मत राख्नुभयो । ‘अहिले मिलेर शान्ति प्रक्रिया टुंग्याउनु भनेको तीन दल सँगै छन् भन्ने सन्देश दिनु पनि हो । त्यसैले अब सिफारिस समिति बनाएर अगाडि जाऔं’, प्रधानमन्त्रीले फेरि जोड दिएर भन्नुभयो । बैठकमा काँग्रेस सभापति देउवा भने सधैँजस्तो ‘मेरो पनि त्यही हो’ भन्दै मुन्टो हल्लाउनेबाहेक खासै बोल्नुभएन । 

बैठकमा शीर्ष तीन नेतासँगै गृहमन्त्री रमेश लेखक, प्रधानमन्त्रीका संक्रमणकालीन न्यायसम्बन्धी सल्लाहकार अग्नि खरेल र वरिष्ठ अधिवक्तासमेत रहेका माओवादी नेता खिमलाल देवकोटा पनि सहभागी थिए । लेखक र खरेलले टिआरसीका कतिपय प्राविधिक विषयमा थप प्रष्ट पार्ने कोशिस गरे । अपराह्नको सहमतिअनुरूप साँझ बसेको क्याबिनेट बैठकले पूर्वप्रधानन्यायाधीश ओमप्रकाश मिश्रको नेतृत्वमा सिफारिस समिति गठन गरेको छ । यसअघि पनि उक्त समितिको नेतृत्व उनैले गरेका थिए । समितिको म्याद सकिएपछि अर्को समिति गठन गर्न मिश्रले सरकारलाई आग्रह गरे पनि राजनीतिक सहमति नजुटेका कारण सम्भव भैरहेको थिएन ।