सेनासँग विदेशीको सामीप्य

अब नेपालमै क्षेप्यास्त्र आविष्कार हुँदैछ भनेर खुशी हुनेहरूका लागि तत्काल निराशाको खबर छ, ‘गरुड’ नामको क्षेप्यास्त्र परीक्षणका क्रममा डेढ सय मीटरको उचाईभन्दा माथि जान सकेन ।

त्यसो त यो प्रयास हो । एक–दुई पटक असफलता मिल्यो भन्दैमा सिंगो योजना असफल भएको मान्न सकिँदैन । राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्र स्थापना गरेर वैज्ञानिक परीक्षणहरूमा सक्रिय महावीर पुनलाई सेनाले आफ्नो व्यारेकमा काम गर्ने वातावरण दिइरहेको छ । त्यही क्रममा हो, ‘गरुड’ उड्न नसकेको ।

धनुषाको भिमानस्थित सेनाको लामो दूरीको तोप हान्ने आर्टिलरी रेञ्जमा महावीर पुनको टोलीलाई यस्तो परीक्षणको ठाउँ सेनाले नै उपलब्ध गराएको छ । त्यहाँ कम उमेरका युवाहरू हिजोआज यस्तै आविष्कारका काममा व्यस्त देखिन्छन् ।

यस्तो सकारात्मक कामलाई हौसला दिन गत शनिबार प्रधानसेनापति पूर्णचन्द्र थापा धादिङको एउटा कार्यक्रमबाट सीधै हेलिकप्टरमा भिमान पुग्नुभयो, महावीर पुनसहित । मुख्य निर्माणकर्ता मोहन तामाङसहितको टोलीले विभिन्न असफलताका बाबजुद पनि आफ्नो काम भने छाडेको छैन । त्यस्तै, औषधि बोक्ने ‘गौँथली’ नामको ड्रोन ६० किलोमिटरसम्म उड्ने भनेकोमा एक किलोमिटरबाटै झरेको छ । हावाको बहाव र इन्धनको कम्बिनेशन अभावमा त्यस्तो भए पनि त्यस्ता उपकरण बनाउन असम्भव भने नरहेको मोहन तामाङको भनाइ छ ।

सेनाका लागि यस्ता आविष्कारका उपकरण किन पनि जरुरी छ भने, बम डिस्पोजलजस्ता प्राविधिक काम गर्नका लागि त्यस्ता उपकरण विदेशबाट झिकाउनुप¥यो भने ५० औँ लाख पर्छ । यता दुई–साढे दुई लाख खर्च गर्दा हुने कुरामा विदेशीलाई किन ५० औँ लाख बुझाउने ? यसअघि सेनाले कोभिडको समयमा पिपिईसहित राष्ट्रिय आविष्कार केन्द्रका धेरै चिज प्रयोग गरिसकेको छ ।

उता, धादिङमा विदेशी पल्टनसहितको ¥याफ्टिङ प्रतिस्पर्धा चलेको छ । वंगलादेश, पाकिस्तान र ब्रिटिश गोर्खाको यहाँस्थित कार्यालय, ब्रिटिश स्कुलका शिक्षकहरूसहित चारवटालाई विदेशी टिम मान्दै सेना यस्तो अभ्यासमा देखिएको हो । पाकिस्तान र बंगलादेशबाट सेनाकै टीम आएको छ । यसअघि कोभिड– १९ को संक्रमण नफैलिँदै अमेरिकी र भारतीय सेनाको टोली पनि ¥याफ्टिङका लागि आएका थिए । तर, यसचोटि स्वदेशी टीम बढी छ ।

धादिङको कुरिनटार र चरौँदीको बीचमा १६ स्वदेशी, ४ विदेशी टोलीले ¥याफ्टिङ गरेका छन् । त्यसमध्ये ४ वटा त महिलाको मात्र टीम छ । धादिङबाहेक जोमसोममा पनि यस्तो अभ्यास हुँदै छ । त्यहाँ सेनाले क्लाइम्बिङ, २१ किलोमिटर साइक्लिङ र रनिङजस्ता अभ्यास गर्नेछ ।

नेपाली सेनाद्वारा सञ्चालित नौ महिने स्टाफ कलेज तालिमप्रति पनि विदेशी आकर्षण बढ्दो छ । यस क्रममा विभिन्न मुलुकका तालिमेहरू पर्सी १३ गते दीक्षित हँुदै छन् । हाम्रै टोलीमा मिसिएर तिनले पाकिस्तान र बंगलादेश यात्रा पनि गत हप्ता गरी भ्याएका छन् ।