सातै प्रदेशमा सरकार बनाउने प्रक्रिया शुरु

निर्वाचन आयोगले प्रदेश प्रमुखलाई निर्वाचन अन्तिम परिणामसहित प्रतिवेदन बुझाएको एक महिनाभित्र सरकार गठन गरिसक्नुपर्ने संवैधानिक प्रावधानअनुसार सातै प्रदेशमा नयाँ सरकार बनाउने प्रक्रिया शुरु भएको छ । 

हालसम्म मधेस प्रदेशबाहेक सबै प्रदेश प्रमुखहरुले बहुमत पुर्याएर मुख्यमन्त्रीमा दावी पेश गर्न प्रदेशसभामा प्रतिनिधित्व गर्ने दलहरुलाई आह्वान गरिसकेका छन् । कुनै पनि प्रदेशमा एउटै पार्टीको बहुमत नभएकाले मिलिजुली सरकार गठन हुने अवस्था छ । 

आजमात्रै कर्णाली, गण्डकी, लुम्बिनी र बागमतीका प्रदेश प्रमुखहरुले आ-आफ्नो प्रदेशमा सरकार गठनका लागि दावी पेश गर्न आह्वान गरेका छन् । बागमतीमा २५ गतेभित्र दावी पेश गर्न भनिएको छ भने कर्णाली र लुम्बिनीमा एक साताको समय दिइएको छ । गण्डकीमा जम्मा चार दिनभित्र दावी पेश गरिसक्न भनिएको छ । 

लुम्बिनीका प्रदेश प्रमुख अमिक शेरचनले पुस २७ गतेभित्र नयाँ सरकार गठनका लागि दलहरुलाई आह्वान गरेका हुन् । प्रदेश प्रमुखको कार्यालयले निर्वाचनमा कुनै दलको स्पष्ट बहुमत नआएकाले संविधानको धारा १६८ को उपधारा २ अनुसार दुई वा दुई भन्दा बढी दलले बहुमत सदस्यको हस्ताक्षरसहित पुस २७ गते ४ बजेभित्र दाबी पेश गर्न समय तोकेको छ ।

८७ सदस्यीय प्रदेशसभामा बहुमतका लागि ४४ सांसदको आवश्यकता पर्दछ । अहिले केन्द्रमा गठबन्धन गरेका एमाले, माओवादीसहितका दलहरुसँग ५३ सांसद रहेका छन् । यहाँ नेकपा एमालेसँग २९ र माओवादी केन्द्रसँग १० सांसद रहेका छन् । सत्तारुढ गठबन्धनमा रहेका राप्रपा र नागरिक उन्मुक्तिसँग ४–४ र जनमत र जसपासँग ३–३ सांसद रहेका छन् । लुम्बिनीमा एमाले र माओवादी दुबैले मुख्यमन्त्रीमा दावी गरेको छ । 

यता, कर्णाली प्रदेश प्रमुख तिलक परियारले पनि मुख्यमन्त्रीमा दाबी प्रस्तुत गर्न ७ दिनको समय दिएका छन् । ४० सदस्यीय प्रदेशसभामा बहुमतका लागि २१ सांसदको समर्थन आवश्यक पर्छ । यहाँ कांग्रेसका १४ जना, माओवादी केन्द्रका १३ जना, नेकपा एमालेका १०, राप्रपा, एकीकृत समाजवादी र  स्वतन्त्र सांसद एक/ एकजना छन् ।

केन्द्रीय गठबन्धनमा रहेका माओवादी र एमाले मात्रै मिल्दा पनि सहज बहुमत जुट्ने अवस्था छ ।

बाग्मतीका प्रदेश प्रमुख यादवचन्द्र शर्माले पनि आजै पुस २५ गते दिउँसो ४ बजेसम्मको समय दिएर मुख्यमन्त्री नियुक्तिका लागि बहुमत दलको समर्थनमा दावी पेश गर्न आह्वान गरेका छन् । यहाँ पनि सत्ता गठबन्धनकै सरकार बन्ने अवस्था छ । बागमती प्रदेशसभामा ११० सांसद संख्या रहेकाले बहुमतका लागि ५६ सांसदको समर्थन चाहिन्छ । एमाले, माओवादी र राप्रपा मिल्दा सजिलै बहुमत जुट्ने अंकगणित छ । 

बाग्मतीमा कांग्रेसको ३७ एमालेको २७, माओवादी केन्द्रको २१ जना र राप्रपाको १३ सीट छ । नेकपा एकीकृत समाजवादीका ७ जना, नेमकिपाका तीन जना र हाम्रो नेपाली पार्टीका २ जना सांसद छन् ।

गण्डकीका प्रदेश प्रमुख पृथ्वीमान गुरुङले पुस २४ गतेभित्र नयाँ सरकार गठनका लागि दावी प्रस्तुत गर्न सूचना गरेका छन् । प्रदेशसभाको अंकगणितले यहाँ पनि सत्ता गठबन्धनको सरकार बन्ने निश्चित प्राय: छ । गण्डकीमा एमालेका २२, माओवादीका ८ र राप्रपाका २ सदस्य छन् । सबैभन्दा ठूलो दल कांग्रेससँग २७ सिट हुँदा एकीकृत समाजवादीको जम्मा एक सिट रहेको छ । 

सुदूरपश्चिम र प्रदेश १ मा यसअघि नै सरकार बनाउन आह्वान भैसकेको छ । यी दुवै प्रदेशमा पनि केन्द्रीय गठबन्धनको सरकार बन्ने सहज गणित रहेको छ ।